Децата немаат страв од височини. Нивната љубопитност најчесто може да биде причина за сериозни повреди како последица на пад. Дополнителен ризик е што кај децата, за разлика од возрасните, не е доволно развиен инстиктот, па не го амортизираат падот со раце, туку паѓаат директно на глава. На оваа возраст дури и помала и полесна повреда на главата може да го доведе до прашање животот на детето.Причина за ова е што черепот на децата е многу потенок од оној на возрасните.  

Како можеме да ги категоризираме овие повреди?

Повредите на глава може да се поделат на надворешни ( најчесто на скалпот) и внатрешни ( повреда на черепот, мозокот и крвните садови во черепот). За среќа, повеќето повреди на главата се надворешни, кои се навидум застрашувачки, но всушност не се животозагрожувачки. Внатрешните повреди на мозокот се опасни бидејќи водат до крвавење или нагмечување на мозокот.

Кога да се реагира

Без оглед на тоа како дошло до повредата, секоја повреда на главата треба да се разбере сериозно. Родителите треба веднаш да побараат помош од доктор. Најмалку е важно на кој начин се случила повредата. Она што ни е од најголемо значење е тоа како детето се однесува. Неговата реакција ја одредува тежината на повредата. Некои деца немаат сериозни знаци, додека други доаѓаат во длабока кома. Во секој случај, децата во неколку минути можат да го загубат животот доколку не се реагира на соодветен начин.

Повреди на скалпот

Скалпот е богат со крвни садови, така што и мала повреда предизвикува големи крвавење. Појава на жмучка ( натекнување, оток) претставува насобирање на венска крв на одредено место под кожата. Во овој случај ќе бидат потребни неколку денови до недела за да се повлече спонтано.

Веднаш да се консултира доктор ако детето изгубило свест макар и краткотрајно, или ако има некои од овие симптоми:

-не престанува да плаче, се жали на болки во главата и вратот,

- повраќа често,

-тешко се воспоставува контакт и е поспано,

-не оди нормално.

Ако детето не изгубило свест, не повраќа и се однесува нормално може да се третира со ладни облоги (не се аплицира мраз директно на кожата) секои 3-4 часа по 20 минути. Потребно е детето да се набљудува следните 24 часа. Ако заспие, треба да се буди најмалку 2-3 пати.

Внатрешни повреди

Иако мозокот е обвиткан од тврда мембрана и околу течност (ликвор) тој е сепак подложен на повреда на местото на ударот. Исто така, крвните садови можат да се откинат и да доведат до крвавење. Некои од внатрешните повреди – компликации на скршеница на черепот, откинати крвни садови или модринка на мозокот може да бидат витално загрозувачки. Детето треба да биде видено од доктор секогаш кога има:

- Загуба на свест повеќе од неколку минути,

- Нарушено дишење,

- Голема рана на главата,

- Течење на крв или друга течност од носот или увото,

- Нарушување во говорот или гледањето,

- Различна ширина на зениците,

- Слабост на екстремитетите,

- Болки или стегање во вратот,

- Грчеви.

Ако детето е свесно и има рана на главата:

- Направите напор детето да остане мирно и без напрегање,

- Ако раната крвави, покријте ја со завој,

- Немојте да ја чистите раната,

- Немојте да притискате врз раната бидејќи може да има скршеница на черепот,

- Немојте да вадите некакви предмети од раната.

Потрес на мозокот

Тоа е вид на внатрешна повреда на мозокот. Потрес претставува повремен прекин на функцијата на нормалниот мозок заради повредата. Повторувачки потреси може да доведат до трајно оштетување на мозокот. Една од главните причини за потрес се спортски повреди. Детето кое има повреда на мозокот треба да се внимава на следниве знаци:

- Чувствува вртоглавица, нестабилност,

- Повраќање и главоболка,

- Загуба на памтење за време пред и по повредата,

- Нарушен вид и острина на видот,

- Нарушен говор и зборување без врска,

- Отежната концентрација,

- Потешкотии во одржување рамнотежа,

- Анксиозност и нервоза без посебна причина.

Како да ги заштитиме децата од трауматските повреди на главата?

Не постои дете кое не паднало или не се повредило, но, сепак, родителите треба да преземат одредени мерки за да се минимизира ризикот од посериозни повреди.

- Не клацкајте ги децата на вашите колена. Нема родител кој не сака да му го прави ова на своето дете. Но, луѓето не се свесни дека мозокот на малото дете сè уште не ја пополнува целата празнина под черепот, па мозокот удира по внатрешните ѕидови на черепот. Ова, исто така може да биде сериозна трауматска повреда, слична на пад.

- Секогаш внимавајте каде ги оставате децата сами, без ваше присуство. Бидете сигурни дека доколку сте ги оставиле на кревет, стол или фотелја, истите сте ги заштитиле со перници.

- Децата под 2 години, во никој случај не смеат да бидат оставени сами.

- На децата под 5 години, не дозволувајте им сами да се качуваат и симнуваат по скали.

- Детето мора да носи безбедносна кацига додека вози велосипед, ролерки или скејт.

- Врзувајте ги децата со безбедносни појаси додека патуваат без разлика на должината на дестинацијата.

- Секогаш бидете во нивна близина додека сте надвор од домот или додека играат во паркот.